نقش عوامل محیطی در آرایش فضایی سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز مهاباد)

Authors

  • شریفی, اسماعیل مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری
  • علی اکبری, اسماعیل دانشگاه پیام نور
  • غیاثی, نجفقلی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری
Abstract:

  در پایداری مدیریت حوزه‌های آبخیز، مطالعات و پژوهش­ها در زمینه عوامل محیطی اهمیت زیادی دارد. زیرا، داده‌های تولید شده از نتایج اینگونه پژوهش­ها، راهنمایی بسیار ارزنده در انتخاب محل‌های مناسب برای آرایش فضایی سکونتگاههای روستایی به­شمار می­رود. هرگونه دخالت انسان در نظام طبیعت، باید با آگاهی کامل انجام شود، در غیر این صورت، منشاء ایجاد اختلال در تعادل پدیده‌ها است و عملکرد پدیده‌های طبیعی را به­طور چشم‌گیری تغییر می‌دهد. هدف این مقاله، نقش عوامل محیطی، در آرایش فضایی سکونتگاههای روستایی، به منظور کاهش هرچه بیشتر بلایای طبیعی و جلوگیری از آسیب‌پذیری سکونتگاههای روستایی می‌باشد. روش پژوهش، علاوه بر مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای، مبتنی بر مشاهدات محلی میدانی با استفاده از فن پرسشنامه است. در این پژوهش، عوامل محیطی همچون (شیب، طبقات ارتفاعی، فاصله از گسل و زمین لغزش) به­عنوان متغیرهای مستقل و پراکنش روستاهای حوزه مورد مطالعه، به­عنوان متغیر وابسته، تعریف شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار (ILWIS) در محیط GIS و نرم‌افزار آماری (SPSS) بهره‌گیری شد. نتایج پژوهش نشان می­دهد که عملکرد نسبتاً شدید برخی عوامل و پدیده‌های محیطی همچون پدیده زمین لغزش، نه تنها موجب وارد آمدن خسارات به محیط‌های دست­ساز انسانی شده، بلکه باعث تخریب، فرسایش و فقر محیط طبیعی در مناطق روستایی هم شده است. در این ارتباط، موقعیت کوهستانی ناحیه مورد پژوهش، تأثیر عمیقی بر این مسئله دارد. در موقعیت کوهستانی محدوده مورد مطالعه، دو عامل ارتفاع و شیب بعنوان عوامل بازدارنده و محدود کننده در مدیریت حوزه­های روستایی عمل می‌نمایند. نتایج حاکی است که انواع گسل‌ها و چین خوردگی‌های محلی با منشاء زمین­ساختاری، لرزش‌های فراوانی را باعث شده است که منطقه مورد مطالعه را با خطرپذیری روبرو کرده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش عوامل طبیعی در آرایش فضایی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان ماهنشان

اولین گام در هر نوع برنامه‌ریزی از جمله برنامه ریزی توسعه پایدار سکونتگاه‌های روستایی، داشتن شناختی جامع از چگونگی پراکندگی، موقعیت وجمعیت سکونتگاه‌ها می‌باشد. عدم شناخت و توجه کافی و جامع به معیارهای طبیعی جهت استقرار سکونتگاه‌های روستایی، علاوه بر اتلاف منابع و امکانات، تلفات و هزینه‌های ناشی از رخدادهای طبیعی را نیزافزایش می‌دهد. به تبع این ضرورت، پژوهش حاضر برآن است تا با مطالعه، شناخت و بر...

full text

نقش عوامل طبیعی در آرایش فضایی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان ماهنشان

اولین گام در هر نوع برنامه‌ریزی از جمله برنامه ریزی توسعه پایدار سکونتگاه‌های روستایی، داشتن شناختی جامع از چگونگی پراکندگی، موقعیت وجمعیت سکونتگاه‌ها می‌باشد. عدم شناخت و توجه کافی و جامع به معیارهای طبیعی جهت استقرار سکونتگاه‌های روستایی، علاوه بر اتلاف منابع و امکانات، تلفات و هزینه‌های ناشی از رخدادهای طبیعی را نیزافزایش می‌دهد. به تبع این ضرورت، پژوهش حاضر برآن است تا با مطالعه، شناخت و بر...

full text

نقش عوامل محیطی در سازمان فضایی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: دهستان لواسان کوچک)

در شکل‌گیری، استقرار وسازمانیابی سکونتگاه‌های روستایی عوامل محیط طبیعی - اکولوژیک، اجتماعی، اقتصادی، تاریخی و سیاسی تأثیرگذار هستند. مقاله حاضر بر این اساس، بدنبال تبیین اثرگذاری عوامل طبیعی (محیط طبیعی-اکولوژیک) برتحول پذیری سازمان فضایی 11 روستای دهستان لواسان کوچک است. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از روش‌های کتابخانه‌ای استفاده گردیده است. همچنین، کاربرد مدل‌هایی نظی...

full text

بررسی توان های محیطی و نقش آن در توسعه روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان مهاباد

در فرایند توسعه نواحی روستایی ، شناخت و تحلیل وضع موجود روستاها و بررسی امکانات و تنگناهای آنها در زمینه های مختلف ضروری بوده و برنامه ریزان روستایی را در تعیین اهداف توسعه و مشخص کردن سیاستها ، خط مشیها و راهکا رهای دستیابی به آن یاری می رساند. در این مقاله به بررسی و ارزیابی توانهای محیطی بخش مرکزی شهرستان مهاباد توجه شده و به همین منظور و در جهت دستیابی به پاسخ سؤال اصلی این تحقیق،عوامل محی...

full text

نقش عوامل محیطی در سازمان فضایی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: دهستان لواسان کوچک)

در شکل گیری، استقرار وسازمانیابی سکونتگاه های روستایی عوامل محیط طبیعی - اکولوژیک، اجتماعی، اقتصادی، تاریخی و سیاسی تأثیرگذار هستند. مقاله حاضر بر این اساس، بدنبال تبیین اثرگذاری عوامل طبیعی (محیط طبیعی-اکولوژیک) برتحول پذیری سازمان فضایی 11 روستای دهستان لواسان کوچک است. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای استفاده گردیده است. همچنین، کاربرد مدل هایی نظی...

full text

بررسی توان های محیطی و نقش آن در توسعه روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان مهاباد

در فرایند توسعه نواحی روستایی ، شناخت و تحلیل وضع موجود روستاها و بررسی امکانات و تنگناهای آنها در زمینه های مختلف ضروری بوده و برنامه ریزان روستایی را در تعیین اهداف توسعه و مشخص کردن سیاستها ، خط مشیها و راهکا رهای دستیابی به آن یاری می رساند. در این مقاله به بررسی و ارزیابی توانهای محیطی بخش مرکزی شهرستان مهاباد توجه شده و به همین منظور و در جهت دستیابی به پاسخ سؤال اصلی این تحقیق،عوامل محی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 5

pages  11- 20

publication date 2009-02

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023